Nấm mỡ là loại nấm thơm ngon và có giá trị dinh dưỡng đặc biệt, ví như thần dược, được yêu thích trên toàn thế giới. Chính vì thế mà giá thành của nó đắt hơn thịt lợn, được nhiều người lùng mua.
Nấm mỡ là loại nấm thơm ngon và có giá trị dinh dưỡng đặc biệt, ví như thần dược, được yêu thích trên toàn thế giới. Chính vì thế mà giá thành của nó đắt hơn thịt lợn, được nhiều người lùng mua.
Đặc điểm nấm mỡ
Nấm mỡ là một loại nấm ăn được, có tên khoa học là agaricus bisporus, tên tiếng Anh thường gọi là button mushroom. Nấm mỡ rất được ưa chuộng trên thế giới bởi loại nấm này giàu dinh dưỡng và có thể ăn sống.
Nấm mỡ có nguồn gốc từ vùng đồng cỏ châu Âu và Bắc Mỹ, được trồng phổ biến ở nhiều nước trên thế giới từ những năm 1990. Ở Việt Nam, nấm mỡ được trồng phổ biến từ những năm 2000. Nấm mỡ là một trong những loài nấm trồng phổ biến nhất và tiêu thụ rộng rãi nhất trên thế giới. Năm 2019, nấm mỡ chiếm 40% sản lượng nấm trồng trên thế giới, rất được ưa thích ở Trung Quốc, Nhật Bản, Mỹ, Anh, Đức và Hà Lan.
Nấm mỡ trong tự nhiên có nhiều loại, trong đó phổ biến nhất là hai loại: nấm mỡ trắng và nấm mỡ nâu xám. Mũ nấm có đường kính từ 5-10cm hình một chiếc khuy áo với mũ vun tròn hình cầu, phía dưới mũ nấm là các vách sản sinh bào tử hẹp. Thân nấm hình trụ, đặc tròn, ngắn (chỉ cao khoảng 2-3cm).
Nấm mỡ có nguồn gốc ôn đới. Nhiệt độ thích hợp trong giai đoạn hệ sợi phát triển là 24-25 độ C, giai đoạn hình thành cây nấm là 16-18 độ C.
Dinh dưỡng trong nấm mỡ
Thành phần dinh dưỡng có trong nấm mỡ rất đa dạng, bao gồm chất xơ, protein, axit amin, các loại vitamin (B1, B2, C, D) và khoáng chất. Dưới đây là bảng dinh dưỡng của 100 gr nấm mỡ theo công bố của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ.
- Calo : 22 Kcal; Carbohydrates3.26 g; Protein: 2.18 g, Chất béo: 0.34 g, Chất xơ:1 g
- Folates (Vitamin B9): 17 μg; Niacin (Vitamin B3): 3.607 mg; Pantothenic acid (Vitamin B5): 1.497 mg; Pyridoxine (B-6): 0.104 mg; Riboflavin (Vitamin B2): 0.402 mg;
- Canxi: 3 mg; Đồng: 0.318 mg; Sắt: 0.50 mg; Magie: 9 mg; Mangan: 0.047 mg; Phốt pho: 86 mg; Selen: 9.3 μg; Kẽm (ZinC): 0.52 mg.
Nấm mỡ chứa nhiều loại vitamin B và Selen - một chất chống oxy hóa mạnh giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, chống oxy hóa, ngăn ngừa tổn thương cho các tế bào và mô.
Đặc biệt, nấm mỡ là một trong số ít thực vật chứa vitamin D. Vitamin D có vai trò rất quan trọng trong việc tạo nên cấu trúc xương, răng thông qua cơ chế phân phối canxi và phốt
pho trong cơ thể. Vitamin D2 trong nấm hiệu quả như vitamin D2 trong các thực phẩm chức năng giúp nâng cao và duy trì lượng vitamin D trong máu.
Mặc dù nấm mỡ giàu dinh dưỡng nhưng lại ít calo nên rất có ích đối với những người đang thực hiện ăn kiêng, giảm cân.
Lợi ích đối với sức khỏe
Cả đông y và tây y đều công nhận rằng sử dụng nấm mỡ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Theo đông y, nấm mỡ có tính mát, vị ngọt thanh, có công dụng chữa ho hóa đờm, bổ tỳ ích khí, tiêu thực lý khí. Vì vậy, nấm mỡ tốt cho người suy nhược cơ thể, chán ăn mệt mỏi, bồi bổ máu cho người suy giảm bạch cầu, tăng tiết sữa cho phụ nữ mới sinh.
Theo tây y, các vitamin, axit amin, khoáng chất và các chất oxy hóa có trong nấm mỡ mang lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe. Các lợi ích này bao gồm:
+ Tăng sức đề kháng: Vitamin C, D, B9, sắt, selen, kẽm có trong nấm mỡ giúp tăng sức đề kháng cho cơ thể.
+ Phòng ngừa ung thư: các chất oxy hóa như polyphenol, polysaccharides, ergothioneine, glutathione, selen và vitamin C có khả năng chống ung thư bằng cách bảo vệ tế bào chống lại sự phá hủy DNA và ức chế sự hình thành khối u.
+ Tăng cường sức khỏe tim mạch: trong nấm mỡ có chứa các chất giúp giảm cholesterol (cholesterol cao gây xơ vữa động mạnh, dẫn đến các bệnh về tim mạch), giúp ngăn chặn các tế bào dính vào thành mạch máu và hình thành mảng bám. Nấm mỡ tốt cho tim mạch vì giúp duy trì huyết áp và tuần hoàn ổn định.
+ Kiểm soát lượng đường trong máu: Các polysaccharide trong nấm mỡ có thể giúp giảm lượng đường trong máu và cải thiện tình trạng kháng insulin.
+ Cải thiện sức khỏe đường ruột: Các polysaccharide có trong nấm mỡ còn thúc đẩy sự sản sinh các vi khuẩn có lợi cho hệ tiêu hóa.
Món ngon từ nấm mỡ
+ Nấm mỡ xào tỏi
Nấm mỡ xào tỏi là một món ăn không thể bỏ qua khi nhắc đến các món ăn từ nấm mỡ. Những miếng nấm mỡ tròn, màu nâu vàng cánh gián đẹp mắt, vị ngọt thanh, giòn dai rất ngon kết hợp cùng vị béo của bơ, thơm của tỏi, tiêu vô cùng bắt miệng. Một số món xào từ nấm mỡ thơm ngon bạn có thể tham khảo như nấm mỡ xào thịt heo, nấm mỡ xào muối tiêu, nấm mỡ xào bơ chanh, nấm mỡ xào cần tây,...
+ Nấm mỡ nhồi thịt kho
Nấm mỡ nhồi thịt kho thơm ngon lạ miệng, đây sẽ là món ăn dinh dưỡng cho bữa cơm gia đình. Nấm mỡ mềm, dai và ngọt tự nhiên kết hợp với nhân thịt heo béo béo được nêm nếm vừa ăn vô cùng bắt miệng.
+ Nấm mỡ kho tiêu Nấm mỡ kho tiêu có nấm mỡ mềm dai thấm đều gia vị mặn ngọt cay đủ vị, tiêu cay nồng thơm lừng ăn cực lạ miệng. Món ăn này không chỉ thơm ngon lạ miệng mà còn cực kỳ dinh dưỡng, rất thích hợp để ăn kèm cơm nóng. Bạn cũng có thể ăn kèm dưa leo, cà chua hay rau luộc.
Bách Nguyên (Theo songkhoe)
