Kết hợp nhạc dân tộc Việt Nam với nhạc cụ thổ dân Úc, các nghệ sĩ của Tổ chức giao lưu văn hoá Việt Úc đã đưa văn hóa Việt ra thế giới. Các buổi trình diễn đã góp phần khơi dậy tinh thần bảo tồn và giữ gìn văn hóa Việt tại cộng đồng. Đồng thời giới thiệu văn hóa Việt qua các chương trình ca mua nhạc truyền thống tại Úc.
Những nghệ sĩ sáng tạo
Nghệ sĩ Đinh Thị Minh Hà, người đồng sáng lập Tổ chức giao lưu văn hoá Việt Úc (VACEO) cho biết, các nghệ sĩ thường tham gia biểu diễn tại các địa phương trên đất nước Kangaroo trong những dịp Tết, Tháng Lễ hội đa sắc tộc (Harmony month) tại Úc và những lễ hội của cộng đồng. Ngoài ra các nghệ sĩ cũng tự tổ chức biểu diễn những chương trình nghệ thuật có quy mô hàng trăm khán giả, nội dung mang đậm bản sắc dân tộc truyền Việt Nam kết hợp cùng âm nhạc của thổ dân Úc.
“Cho tới nay, các nghệ sĩ của VACEO cũng là những người duy nhất sản xuất âm nhạc pha phối giữa nhạc cụ Việt và các nhạc cụ thổ dân Úc”, nghệ sĩ Minh Hà cho biết.
Vào năm 2023, VACEO được thành lập với sự đóng góp của 10 nghệ sĩ đang sinh sống tại Úc và 2 nghệ sĩ ở Việt Nam - đó là NSƯT sáo trúc Đinh Linh và Nghệ sĩ đàn tranh Minh Loan.
Thành lập từ niềm đam mê với âm nhạc dân tộc, ban đầu các nghệ sĩ có những buổi biểu diễn tại các sự kiện của cộng đồng với mục đích giữ gìn văn hóa Việt. Nhưng những bản phối đặc sắc mà họ mang đến đã được đông đảo kiều bào đón nhận. Nhiều người biết đến, đăng ký gia nhập và tham gia biểu diễn khiến cho VACEO trở thành một điểm đến giao lưu văn hóa của những người yêu âm nhạc dân tộc Việt tại nước Úc.
“Được sự tham gia đóng góp và ủng hộ nhiệt tình của đông đảo nghệ sĩ và kiều bào, anh chị em nghệ sĩ chúng tôi như được tiếp thêm sức mạnh. Chúng tôi đã xây dựng thêm nhóm múa cổ truyền và cùng nhau lưu diễn ở nhiều sự kiện lớn trên khắp Châu Úc”, nghệ sĩ Minh Hà chia sẻ.
Nghệ sĩ Minh Hà là con gái của cố Nhạc sĩ nhân dân Đinh Thìn, người thầy sáo trúc nổi tiếng bậc nhất của Việt Nam. Minh Hà không chỉ chơi được đàn dân tộc mà chị còn chơi được nhiều nhạc cụ như sáo, đàn T'rưng, đàn bầu, đàn tranh, đàn đá...
Để quy tụ được những nghệ sĩ biểu diễn chuyên nghiệp cho Tổ chức như hiện nay, nghệ sĩ Minh Hà đã đi xem rất nhiều các buổi biểu diễn của các sắc tộc khác nhau ở Úc và chị có cảm nhận có nhiều nét tương đồng giữa âm nhạc của người thổ dân và các nhạc cụ của Tây Nguyên.
Từ đó, nghệ sĩ đã chia sẻ ý tưởng với NSƯT Đinh Linh. Sau đó, Đinh Linh đã ngay lập tức sáng tác một tác phẩm dành cho những nhạc cụ Tây Nguyên phối hợp với cây Didgeridoo của thổ dân Úc. Đó là tác phẩm âm nhạc phối đầu tiên mang đến cho VACEO một “bản sắc” đặc trưng như hiện nay.
Đưa văn hóa Việt tới châu Úc
Nghệ sĩ Minh Hà cũng cho biết, ngoài âm nhạc, những điệu múa và các động tác múa của Tây Nguyên và thổ dân Úc có nhiều nét tương đồng. Đặc biệt, người thổ dân Úc có smoke ceremony (lễ hội khói) thì người Tây Nguyên cũng có phong tục đốt lửa để quây quần bên nhau trong các lễ hội.
Nếu như những nhạc cụ của Tây Nguyên đều được làm từ những nguyên liệu có sẵn như tre, gỗ, đá; thì nhạc cụ của người thổ dân cũng vậy, được làm từ thân cây bạch đàn, một loại gỗ đặc biệt thân rỗng. Các động tác múa của thổ dân cũng đều lấy từ sinh hoạt hàng ngày giống như các điệu múa dân gian của người Việt ở Tây Nguyên.
“Nhiều lần tôi đi diễn cho cộng đồng xem nhưng nhiều người chưa từng được biết đến những nhạc cụ truyền thống của Việt Nam. Và họ đã không thể ngờ các nhạc cụ Việt Nam lại phong phú và đa dạng như vậy. Tôi và các nghệ sĩ của VACEO mong mang đến những buổi biểu có chất lượng tới cộng đồng để âm nhạc Việt đến với khán Úc một cách trực tiếp hơn. Người Việt thế hệ thứ 2, thứ 3 ở đây sẽ hiểu được nhiều hơn về văn hóa Việt thông qua những buổi biểu diễn như vậy”, nghệ sĩ Minh Hà chia sẻ.
Thổi hồn cho nhạc cụ Việt tại Úc, các nghệ sĩ của VACEO đã mang đến những buổi trình diễn nhạc dân tộc gây tiếng vang trong cộng đồng như Chương trình ca nhạc truyền thống “Viet Soul” tại Nhà hát Bryan Brown Theatre (Bankstown, Sydney). Thường xuyên tham gia biểu diễn cho các hoạt động của Tổng lãnh sự quán Việt Nam tại Sydney. VACEO từng đạt giải 3 tại Liên hoan âm nhạc đa sắc tộc toàn Úc vào tháng 11/2023.
Theo nghệ sĩ Minh Hà, các chương trình biểu diễn đã phần nào thắp lên tình yêu đối với âm nhạc truyền thống, đặc biệt là các thế hệ trẻ cộng đồng Việt Nam tại Úc, mỗi người trong tương lai sẽ trở thành một “đại sứ văn hóa” đưa tinh hoa văn hóa Việt đến với thế giới.
VACEO có trụ sở tại khu Harrington Park, bang New South Wales, Úc thuộc ngoại ô Thành phố Sydney và hoạt động theo mô hình thành viên không cố định. Mỗi chương trình sẽ có các nghệ sĩ khác nhau tham gia, tùy thuộc vào nội dung và yêu cầu của chương trình. Điều đó khiến cho các chương trình biểu diễn luôn đa dạng và mới lạ.
Linh An