Nhiều người có xu hướng để thức ăn qua đêm hôm sau ăn tiếp để tránh lãng phí với quan niệm rằng việc này không gây hại cho sức khỏe. Tuy nhiên, liệu thực tế có phản ánh đúng như vậy không?
Đồ để qua đêm là gì?
Cơm rau qua đêm thực chất là thức ăn dư từ bữa tối trước, được bảo quản cho bữa ăn kế tiếp. Trong cuộc sống hàng ngày, điều này thường được nhìn nhận như một dấu hiệu của việc tiết kiệm, biểu thị lòng biết ơn và cách tiêu dùng thực phẩm một cách có trách nhiệm.
Theo thời gian, giá trị dinh dưỡng trong các loại thực phẩm, như gạo, có thể suy giảm, đặc biệt khi được bảo quản ở điều kiện không lý tưởng như nhiệt độ phòng cao hoặc độ ẩm lớn, điều này có thể dẫn đến việc gạo nhanh chóng bị hỏng, trở thành môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, thậm chí tạo ra các độc tố. Vì vậy, cơm để qua đêm có thể có giá trị dinh dưỡng thấp hơn so với cơm vừa nấu xong.
Khi thức ăn để qua đêm không được bảo quản cẩn thận, chúng có khả năng trở thành môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển, đặc biệt trong điều kiện nhiệt độ cao của mùa hè. Cơm để ở nhiệt độ phòng qua một đêm có thể biến đổi mùi, chuyển sang màu tối, hoặc thậm chí xuất hiện mốc, tất cả đều là biểu hiện của sự tăng trưởng nhanh chóng của vi khuẩn. Việc tiêu thụ thức ăn như vậy không chỉ thiếu hụt chất dinh dưỡng mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Khi thức ăn để qua đêm không được bảo quản cẩn thận, chúng có khả năng trở thành môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển
Điều nguy hiểm và cấm kỵ của việc để đồ ăn qua đêm
Sự sinh sôi của vi khuẩn: Thức ăn không tiêu thụ hết và để qua đêm ở nhiệt độ phòng có thể trở thành điểm tập trung của các vi khuẩn như salmonella và loại vi khuẩn gây hại khác, tạo điều kiện cho ngộ độc thực phẩm phát triển.
Tăng cường nitrit: Rau xanh để qua đêm có thể chứa lượng nitrit cao hơn do vi khuẩn chuyển đổi nitrat thành nitrit, và việc tiêu thụ nitrit nhiều có thể liên quan đến rủi ro ung thư cao hơn.
Giảm giá trị dinh dưỡng: Thực phẩm để qua đêm, đặc biệt là những loại giàu vitamin hòa tan trong nước, có xu hướng mất dần giá trị dinh dưỡng khi thời gian trôi qua.
Giảm chất lượng hương vị: Thức ăn hâm nóng sau một đêm thường không giữ được hương vị thơm ngon như khi mới chế biến, có thể ảnh hưởng đến việc kích thích khẩu vị.
Thức ăn hâm nóng sau một đêm thường không giữ được hương vị thơm ngon như khi mới chế biến
Cơm qua đêm
Dù việc để cơm qua đêm có thể làm giảm lượng vitamin B1 và B2 hòa tan trong nước, lượng carbohydrate chính - nguồn cung cấp năng lượng chủ yếu của cơm - vẫn được bảo toàn ổn định. Cơm được hâm lại từ bữa tối trước vẫn có khả năng cung cấp đủ năng lượng cho hoạt động của cơ thể.
Thịt qua đêm
Nếu thịt đã được nấu chín kỹ, như thịt bò hoặc thịt lợn, được bảo quản cẩn thận trong tủ lạnh suốt đêm, các dưỡng chất như protein, sắt và kẽm vẫn sẽ giữ nguyên giá trị. Khi tiến hành hâm nóng thịt để ăn, điều quan trọng là phải làm nóng thức ăn đến nhiệt độ đủ cao để đảm bảo an toàn trước khi thưởng thức.
Rau qua đêm
Dù rau xanh có thể mất một lượng lớn giá trị dinh dưỡng sau một đêm, một số loại trái cây và rau củ vẫn duy trì được các vitamin, khoáng chất và chất xơ nhờ vào hàm lượng nước ít và khả năng chống oxi hóa cao của chúng.
Nước qua đêm
Dù nước sạch đã cất giữ qua đêm không biến đổi về mặt hóa học và vẫn đủ điều kiện sử dụng, việc lưu trữ ngoài môi trường có thể khiến nó tiếp xúc với bụi bẩn và vi khuẩn, do đó cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa để ngăn chặn sự ô nhiễm.
Trứng qua đêm
Trứng đã nấu chín và được lưu trữ trong tủ lạnh suốt đêm vẫn giữ được cấu trúc protein của mình và các dưỡng chất như protein chất lượng cao, lecithin, vitamin A, D và các chất khác. Tuy nhiên, cần thận trọng khi tiêu thụ trứng rán hoặc trứng luộc sau khi đã bảo quản qua đêm vì chúng có thể tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển nếu không được bảo quản đúng cách.
Cách bảo quản thực phẩm qua đêm
Bảo quản thịt qua đêm: Đặt thịt sống vào hộp hoặc túi nhựa có khả năng đóng kín, tránh không khí tiếp xúc và sau đó cất giữ trong tủ lạnh. Giữ nhiệt độ tủ lạnh ở mức dưới 4°C nhằm ngăn chặn sự nảy nở của vi khuẩn.
Bảo quản thực phẩm sau khi nấu: Khi thức ăn nguội bớt, hãy nhanh chóng chuyển chúng vào tủ lạnh để hạn chế sự sinh sôi của vi khuẩn ở nhiệt độ phòng. Sử dụng màng bọc hoặc hộp kín để giữ thức ăn ở trạng thái tốt nhất.
Bảo quản nước uống: Chuyển nước còn lại vào bình sạch, đóng nắp kỹ để tránh bụi và vi khuẩn từ môi trường xâm nhập.
Bảo quản trứng luộc: Đặt trứng đã bóc vỏ vào trong hộp kín và bảo quản trong tủ lạnh để giữ an toàn và ngăn chặn vi khuẩn.
Vệ sinh tủ lạnh định kỳ: Duy trì sự sạch sẽ bên trong tủ lạnh và loại bỏ thức ăn hết hạn hoặc không còn tươi để ngăn ngừa nhiễm khuẩn chéo.
Việc bảo quản thực phẩm qua đêm đúng cách rất quan trọng đối với sức khỏe và an toàn thực phẩm của chúng ta trong cuộc sống hàng ngày. Thông qua việc học các phương pháp bảo quản thích hợp, chúng ta có thể tận dụng thông minh thức ăn thừa.
Ngoài ra, đừng quên quan tâm đến độ tươi ngon và giá trị dinh dưỡng của thức ăn. Hãy tiếp cận mỗi bữa ăn một cách có ý thức khoa học và biến việc ăn uống thành một phần của việc chăm sóc sức khỏe, đồng thời tận hưởng niềm vui trong cuộc sống.
Bách Nguyên (Theo songkhoe)
