Không chỉ được dùng làm rau ăn, sâm đất còn có thể làm thuốc, hỗ trợ điều trị bệnh xương khớp và tiểu đường,…
Lương y Nguyễn Kỳ Nam, Phó chủ tịch Hội Đông y – Hội châm cứu tỉnh Cà Mau cho biết toàn bộ cây sâm đất đều dùng được. Cây được hái quanh năm để nấu canh, luộc,… ăn hàng ngày. Củ sâm đất được phơi khô, bảo quản dùng dần để làm thuốc bổ, điều trị ho. Bên cạnh đó, cây sâm đất còn được nhiều người dùng làm cảnh vì hoa của nó rất đẹp, thân và lá mọng nước.
Cây sâm đất có hoạt chất pectin tương đối dồi dào. Riêng phần rễ cây có chứa một loại alkaloid có hoạt tính là punarnavine 0,01%. Bên cạnh đó, phần rễ còn chứa các chất khác như nitrat kalium, tinh bột… Nhờ vậy mà sâm đất có công dụng thanh nhiệt giải độc, mát gan, bổ gan thận, cải thiện huyết áp tim mạch, mạnh gân xương, điều trị các bệnh về xương khớp, bồi bổ cơ thể, giảm mệt mỏi, chữa ho, kiểm soát tiểu đường, nhuận tràng, điều trị táo bón, trĩ.
Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường
Lương y Nguyễn Kỳ Nam cho biết củ sâm đất có tác dụng chống tăng đường huyết. Trong củ sâm đất có chứa thành phần fructooligosaccharides giúp cơ thể không hấp thụ đường đơn, giảm hàm lượng glucose trong gan, tăng khả năng hoạt động của insulin trong cơ thể. Vậy nên, sâm đất là một thực phẩm rất cần thiết cho những người đã mắc bệnh tiểu đường hoặc những người được bác sĩ chẩn đoán có nguy cơ cao mắc bệnh này.
Giúp điều hòa huyết áp
Lượng lớn kali trong sâm đất giúp điều hòa nhịp tim, thư giãn các mạch máu và giúp hệ tim mạch làm việc tốt hơn. Từ đó có thể hạn chế được nguy cơ xơ vữa động mạch dẫn đến đột quỵ, đau tim. Bên cạnh đó, kali trong sâm đất còn giúp cân bằng chất lỏng ở các mô và cân bằng nitri ở các tế bào trong cơ thể.
Giúp kiểm soát lượng cholesterol
Sâm đất có chứa các thành phần giúp kiểm soát lượng cholesterol. Chẳng những làm giảm lượng chất béo trung tính sâm đất còn giúp hạ lipoprotein trong cơ thể xuống mức thấp. Bên cạnh đó, fructooligosaccharides có trong sâm đất còn làm giảm hàm lượng lipid trong cơ thể, ngăn ngừa nguy cơ tích tụ cholesterol xấu. Từ đó giúp hạn chế được nguy cơ mắc các bệnh về tim, nhất là bệnh tim mạch vành.
Hỗ trợ giảm cân
Nghiên cứu cho thấy sâm đất có tác dụng thúc đẩy việc giảm cân. Loại rau này giúp bạn có cảm giác no lâu hơn, giúp cơ thể tiêu thụ ít hơn các thức ăn khác. Bên cạnh đó, sâm đất không chứa tinh bột và cung cấp một lượng calo thấp cho cơ thể.
Hỗ trợ tiêu hóa
Prebiotic trong sâm đất giúp kích thích sự phát triển của hệ vi sinh trong cơ thể, tăng khả năng hấp thụ tối đa các khoáng chất và vitamin cho hệ tiêu hóa. Bên cạnh đó, củ của loại cây này còn có tác dụng làm giảm các chứng bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa như đầy hơi, táo bón, ung thư ruột kết và viêm loét dạ dày.
Hỗ trợ sức khỏe tim mạch
Nghiên cứu cho thấy chiết xuất của cây sâm đất có các thành phần như Fructooligosaccharides chuyển hóa thành carbohydrate dự trữ, polyphenol. Chúng giúp giảm lượng natri trong máu, giảm chứng hạ đường huyết, chống oxy hóa trong cơ thể. Nhờ vậy mà sức khỏe tim mạch được củng cố, hệ điều hành tim mạch làm việc tốt hơn cũng như ngăn ngừa các bệnh liên quan đến tim.
Giúp xương chắc khỏe
Sâm đất có thành phần fructooligosaccharides làm tăng khả năng hấp thụ canxi cho cơ thể, cung cấp các khoáng chất thiết yếu như magie, canxi, photpho giúp xương chắc khỏe. Vậy nên sâm đất có thể ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh loãng xương.
Hỗ trợ tăng cường testosterone
Theo các nhà nghiên cứu, sâm đất có các thành phần giúp tăng hàm lượng testosterone trong cơ thể một cách tự nhiên, hỗ trợ điều trị bệnh vô sinh và chứng suy sinh dục phát triển muộn ở nam giới.
Nhưng lương y Nguyễn Kỳ Nam cho rằng, lá sâm đất hơi độc vì vậy không nên dùng quá nhiều. Khi ăn lá cây nếu xuất hiện các triệu chứng như nôn ói hay ra nhiều mồ hôi nên ngưng dùng. Ngoài ra, trẻ em và phụ nữ mang thai cần tránh dùng sâm đất để chữa bệnh hay bồi bổ sức khỏe.
Dù sâm đất được đánh giá là có giá trị dược lý cao nhưng bạn cũng cần cẩn trọng khi sử dụng. Tốt nhất cần tham khảo ý kiến những người có chuyên môn trước khi áp dụng những bài thuốc có chứa dược liệu này.
Bách Nguyên (Theo songkhoe)
