Testosterone thấp ở nam giới thường gặp khi tuổi tác cao dần. Khi testosterone giảm mạnh, nam giới có thể gặp phải một loạt các triệu chứng, tuy nhiên có một số dấu hiệu khó nhận biết.
Testosterone là một loại hormone được sản xuất bởi tinh hoàn. Testosterone ảnh hưởng đến ngoại hình và sự phát triển tình dục của bạn, kích thích sản xuất tinh trùng và ham muốn tình dục, đồng thời giúp xây dựng khối lượng cơ và xương.
1. Testosterone thấp khi nào?
Sản xuất testosterone thường giảm theo tuổi tác. Theo Hiệp hội Tiết niệu Hoa Kỳ, khoảng 40% nam giới từ 45 tuổi trở lên có testosterone thấp.
Theo ThS.BS nội trú Thiều Sĩ Sắc (Bệnh viện Việt Đức), testosterone thấp là khi cơ thể tạo ra quá ít testosterone. Khi nam giới già đi, mức độ testosterone giảm xuống một chút là điều bình thường. Nhưng khi nồng độ testosterone giảm xuống dưới 300ng/dL, lúc này là tình trạng testosterone quá thấp. Xét nghiệm máu được gọi là xét nghiệm testosterone huyết thanh có thể xác định mức độ testosterone của nam giới. Các xét nghiệm khác có thể được thực hiện để xác định nguyên nhân của testosterone thấp.
Testosterone thấp có thể làm tăng nguy cơ phát triển các tình trạng sức khỏe khác như loãng xương, bệnh đái tháo đường, tim mạch…
2.1 Testosterone thấp gây suy giảm ham muốn tình dục
BS nội trú Thiều Sĩ Sắc cho biết, một số nam giới duy trì ham muốn tình dục ở mức testosterone tương đối thấp. Đối với những người khác, ham muốn tình dục có thể giảm đi ngay cả với mức testosterone bình thường. Tuy nhiên, thường thì testosterone thấp là một trong những nguyên nhân có thể gây ra ham muốn tình dục thấp. Nếu testosterone giảm xuống đủ thấp, hầu như tất cả nam giới sẽ bị suy giảm ham muốn tình dục.
Testosterone thấp làm giảm khả năng thỏa mãn tình dục
Trong một nghiên cứu lớn về nam giới ở Massachusetts, khoảng 11% nam giới nói rằng họ không có ham muốn tình dục. Qua kiểm tra mức testosterone, khoảng 28% nam giới trong số này có testosterone thấp, 72% còn lại có mức testosterone bình thường.
2.2 Khó đạt và duy trì sự cương cứng
Testosterone hỗ trợ đạt được và duy trì sự cương cứng. Nó ra lệnh cho các thụ thể trong não sản xuất oxit nitric, là một phân tử giúp kích hoạt một loạt các phản ứng hóa học cần thiết để xảy ra sự cương cứng.
Khi mức testosterone quá thấp, nam giới có thể khó đạt được sự cương cứng trước khi quan hệ tình dục hoặc cương cứng tự phát, chẳng hạn như trong khi ngủ.
Tuy nhiên, nghiên cứu vẫn chưa kết luận liệu pháp thay thế testosterone có thể điều trị thành công chứng rối loạn cương dương hay không. Trong một đánh giá năm 2016 về các nghiên cứu xem xét lợi ích của testosterone ở nam giới gặp khó khăn trong việc cương cứng, gần một nửa không cho thấy sự cải thiện khi điều trị bằng testosterone.
Các tình trạng sức khỏe khác thường có thể gây ra tình trạng khó cương dương. Bao gồm: mắc các bệnh mạn tính như đái tháo đường, tăng huyết áp, rối loạn tuyến giáp, cholesterol cao, người hay căng thẳng, stress…
2.3 Bốc hỏa và luôn cảm thấy mệt mỏi
Trải qua những cơn bốc hỏa có thể là một dấu hiệu của testosterone thấp. Cảm giác này giống như một cảm giác nóng đột ngột. Bạn cũng có thể bị đổ mồ hôi nhiều, đỏ da và đổ mồ hôi ban đêm.
Nam giới có testosterone thấp có thể cực kỳ mệt mỏi và giảm năng lượng, năng suất làm việc. Vì vậy, khi có biểu hiện mệt mỏi kéo dài mặc dù đã ngủ đủ giấc và ăn đầy đủ các chất dinh dưỡng thì rất có thể bạn đã có dấu hiệu testosterone thấp. Hoặc nếu bạn cảm thấy mệt mỏi, ngại vận động và khó có động lực tập thể dục hơn thì cũng là những triệu chứng báo hiệu tình trạng testosterone thấp.
2.4 Rụng tóc
Testosterone đóng một vai trò trong một số chức năng của cơ thể, bao gồm cả sản xuất tóc. Hói đầu là một phần tự nhiên của việc già đi đối với nhiều nam giới, và mặc dù nó có thể do di truyền, nhưng những người có testosterone thấp cũng có thể bị mất lông trên cơ thể và khuôn mặt.
2.5 Giảm khối lượng cơ, tăng mỡ trong cơ thể
Nam giới có testosterone thấp có thể nhận thấy sự giảm khối lượng cơ, vì testosterone góp phần xây dựng cơ bắp. Một đánh giá năm 2016 phát hiện ra rằng testosterone ảnh hưởng đến khối lượng cơ nhưng không nhất thiết là sức mạnh hoặc chức năng.
Nam giới có testosterone thấp có thể bị tăng chất béo trong cơ thể hoặc phát triển nữ hóa tuyến vú, là mô vú phì đại. Nữ hóa tuyến vú có thể xảy ra khi cơ thể mất cân bằng testosterone và estrogen.
2.6 Loãng xương
Đây là tình trạng nhiều người thường liên quan đến nữ giới, nhưng nam giới có testosterone thấp cũng có thể bị mất xương. Testosterone giúp sản xuất và củng cố xương, vì vậy nam giới có lượng testosterone thấp, đặc biệt là những người đàn ông lớn tuổi, có thể có khối lượng xương thấp hơn và dễ bị gãy xương hơn.
2.7 Thay đổi tâm trạng
Nam giới có testosterone thấp có thể bị thay đổi tâm trạng. Vì testosterone ảnh hưởng đến nhiều quá trình vật lý của cơ thể, nó cũng có thể ảnh hưởng đến tâm trạng và năng lực tinh thần.
2.8 Suy giảm trí nhớ
Cả mức testosterone và các chức năng nhận thức, đặc biệt là trí nhớ, đều suy giảm theo tuổi tác. Do đó, các bác sĩ đã đưa ra giả thuyết rằng mức testosterone thấp hơn có thể góp phần làm cho trí nhớ bị ảnh hưởng.
Theo một đánh giá năm 2019, bổ sung testosterone có liên quan đến việc cải thiện trí nhớ ở những người đàn ông lớn tuổi có testosterone thấp mặc dù hiệu quả có thể nhỏ.
2.9 Kích thước tinh hoàn và dương vật nhỏ hơn
Cơ thể yêu cầu testosterone để phát triển dương vật và tinh hoàn, vì vậy mức testosterone thấp có thể góp phần làm cho dương vật hoặc tinh hoàn nhỏ hơn không cân đối.
Ngoài ra, có những điều kiện và hoàn cảnh khác có thể khiến dương vật và tinh hoàn nhỏ hơn khi nam giới bị thiểu năng sinh dục, tinh hoàn không bình thường, người mới phẫu thuật tiền liệt tuyến, người thừa cân béo phì…
3. Những cách tự nhiên để tăng mức testosterone
Một chế độ ăn uống cân bằng có thể giúp tăng mức testosterone ở nam giới.
Giảm cân và tập thể dục thường xuyên có thể làm tăng mức testosterone một cách tự nhiên.
Điều quan trọng cần nhớ là nam giới thường mất testosterone khi họ già đi và những lợi ích tiềm năng của việc thay đổi lối sống cũng giảm theo thời gian. Ví dụ, tập thể dục thường cho thấy những kết quả đáng kể hơn ở người trẻ tuổi.
Chế độ ăn giàu chất béo bão hòa có thể tác động tiêu cực đến mức testosterone của một người. Trong khi kẽm, axit béo omega-3 và thực phẩm có chứa chất chống ôxy hóa có thể hỗ trợ sản xuất testosterone.
Ăn một chế độ ăn uống cân bằng giàu thực phẩm toàn phần giàu chất dinh dưỡng và ít chất béo bão hòa có thể giúp tăng mức testosterone ở nam giới.
4. Khi nào cần liên hệ bác sĩ?
Testosterone thấp không phải lúc nào cũng xuất hiện các triệu chứng, và một số người chỉ biết về nó sau khi khám sức khỏe định kỳ với xét nghiệm máu. Tuy nhiên, bất kỳ ai gặp một hoặc nhiều triệu chứng trên nên đi khám tại cơ sở y tế chuyên khoa.
Để chẩn đoán testosterone thấp, bác sĩ thường sẽ thực hiện đánh giá thể chất và xem xét các triệu chứng của người đó. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu xét nghiệm để tìm kiếm các dấu hiệu bổ sung. Ví dụ, kiểm tra mật độ xương có thể cho thấy khối lượng xương giảm dần, một kết quả của testosterone thấp.
Bên cạnh đó, liệu pháp thay thế testosterone để đưa mức testosterone trở lại bình thường. Testosterone có thể giúp chống lại các dấu hiệu và triệu chứng của thiểu năng sinh dục nam, chẳng hạn như giảm ham muốn tình dục, giảm năng lượng, giảm lông mặt và cơ thể, mất khối lượng cơ và mật độ xương.
Đối với những người đàn ông lớn tuổi có testosterone thấp và các dấu hiệu và triệu chứng của thiểu năng sinh dục do lão hóa, lợi ích của việc thay thế testosterone ít rõ ràng hơn.
Trong khi bạn đang sử dụng testosterone, bác sĩ điều trị sẽ theo dõi hiệu quả điều trị và tác dụng phụ nhiều lần trong năm điều trị đầu tiên và hàng năm sau đó.
Bách Nguyên (Theo songkhoe)
