Cùng với bánh ít, bánh ú, bánh bò… xôi vị là loại bánh thường được các gia đình ở miền Tây dùng trong lễ cúng giỗ và đãi khách. Với vị xôi dẻo ngọt, thơm thơm hương vani và nếp, vừa ăn vừa uống một ngụm trà, món ăn sẽ mang đến cho thực khách cảm giác lạ miệng, ăn rồi lại muốn ăn thêm một miếng. Xôi vị có thể mang màu trắng của nếp, màu xanh của lá dứa hoặc màu tím của nếp cẩm.
Nguyên liệu
1 kg nếp ngon
200g đậu xanh cà vỏ
50g lá dứa
100g lá cẩm
5 cánh hoa hồi
300g dừa nạo
100g mè trắng
Đường, muối, rượu trắng
1 khuôn tròn bằng nhôm
Màng bọc thực phẩm
Cách làm
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
Trước tiên, bạn rửa sạch lá cẩm, cắt thành từng khúc nhỏ rồi cho vào nấu cùng với 2 lít nước, 50ml rượu trắng và ½ phần hoa hồi giã nát. Nấu đến khi lá cẩm chuyển thành màu tím than thì bạn tắt bếp. Chia nếp thành 2 phần bằng nhau rồi cho 1 phần vào ngâm với nước lá cẩm trong 6 – 7 tiếng.
Lá dứa bạn đem rửa sạch, cắt nhỏ rồi cho vào nồi nấu với 2 lít nước cùng lượng hoa hồi còn lại. Nấu đến khi lá dứa chuyển màu xanh lá thì bạn tắt bếp. Đem ngâm phần nếp còn lại với nước lá dứa cho nếp có màu xanh đẹp mắt.
Dừa nạo bạn đem ngâm với nước nóng rồi nhào, vắt và lược qua rây để lấy nước cốt dừa. Hoặc bạn có thể cho dừa vào tấm vải mỏng rồi vắt mạnh tay vẫn được.
Đậu xanh bạn đem ngâm với nước khoảng 2 tiếng cho đậu mềm, rồi bạn cho đầu vào xửng hấp, hấp cách thủy cho mềm. Sau đó, bạn cho ½ muỗng muối, 4 muỗng đường vào đậu xanh trộn đều cho đậu ngấm vị.
Bước 2: Nấu xôi
Bạn nấu sôi nước trong xửng hấp rồi cho phần nếp ngâm lá cẩm vào xửn, hấp chín. Ki nếp vừa nở, bạn cho phần nước cốt dừa vào, rưới đều khắp mặt xôi và trộn cho xôi hòa lẫn với cốt dừa để có vị béo ngậy. Tiếp đến, bạn cho vào xôi ít muối, đường, trộn đều lên và đậy nắp hấp thêm 10 phút cho xôi chín mềm. Sau đó, vớt xôi ra mâm.
Tiếp thoe, bạn cho nước vào nồi hấp, rồi cho nếp ngâm lá dứa vào hấp chín. Nấu đến khi xôi vừa nở thì bạn cho phần nước cốt dừa còn lại vào giống như nấu xôi lá cẩm. Rắc thêm ít muối, đường và trộn đều xôi. Hấp thêm 10 phút cho xôi chín thì bạn cho xôi ra mâm.
Bước 3: Xào xôi vị
Cho dầu ăn vào chảo, cho phần xôi lá cẩm vào xào đều tay. Liên tục xào đến khi xôi không còn dính vào mặt chảo là được. Sau đó, bạn cho hương vani hoặc dầu chuối vào xôi, xào đều tay thì chuẩn bị cho ra khuôn. Tương tự như vậy, bạn cho nếp ngâm lá dứa vào xào đến khi xôi không dính mặt chảo thì cho hương vani vào là được.
Bước 4: Cho xôi ra khuôn
Bạn phết lớp dầu ăn mỏng lên mâm hoặc đung màng bọc thực phẩm lót bên dưới khuôn. Rồi cho một lớp mè rang vào, rồi cho xôi lá dứa vào, dùng muỗng ấn mạnh xôi sao cho xôi dàn trải đều khắp khuôn và chặt chẽ.
Tiếp đến, bạn cho lớp đậu xanh hấp chín lên để tạo lớp nhân rồi cho lớp xôi lá cẩm lên trên, ấn chặt tay cho xôi vị thật chặt. Sau cùng, bạn rải thêm lớp mè rang cùng đậu phộng giã nhỏ lên trên, dùng tay đè xuống cho mè và đậu phộng dính vào xôi là được.
Khánh Chi