Hoàng Anh Tú là nghệ sĩ đàn bầu nổi tiếng. Tình yêu đàn bầu của anh luôn khiến khán giả cũng như người trong nghề nể phục, ngưỡng mộ. Mới đây, đạo diễn Vạn Nguyễn đã phải dành nhiều sự trân trọng, ngưỡng mộ khi viết về chân dung người nghệ sĩ tài hoa, sống chết với cây đàn bầu, tiếng đàn bầu này.
NSND Hoàng Anh Tú không chỉ được khán giả yêu mến mà trong mắt những người làm nghề anh còn là một nghệ sĩ đáng kính, đáng trân trọng.
"Tôi biết NSND Hoàng Anh Tú từ hồi còn ở trường Cao đẳng Nghệ thuật Hà Nội vì con gái của anh là đồng nghiệp với tôi. Ấn tượng ban đầu về anh là một nghệ sĩ lớp tiền bối có nhiều dấu ấn lớn trong nền âm nhạc dân tộc Việt.
Tôi đã xem những phóng sự truyền hình về anh trên VTV1, HTV và nhiều kênh truyền hình về một nghệ sĩ đàn bầu tiêu biểu của Việt Nam với những chuyến lưu diễn khắp Á, Âu, Mỹ... Hình ảnh anh bên cây đàn bầu đầy xúc cảm với những màn độc tấu, hoà tấu cùng các dàn nhạc lớn của châu Âu đã cho tôi một cảm giác rất tự hào về âm nhạc truyền thống Viêt Nam.
Và kể từ Festival Văn hoá truyền thống Việt tại Hoàng Thành Thăng Long tôi được làm việc trực tiếp với anh, tới các chương trình âm nhạc dân tộc do tôi dàn dựng tại Văn Miếu Quốc Tử Giám... rồi gần đây nhất là Festival quốc tế 2023 tại Seoul Hàn Quốc, được làm việc, học hỏi từ anh những phẩm hạnh của một người nghệ sĩ chân chính, tôi đã hình thành niềm kính mộ anh - một nghệ sĩ lớn theo trọn vẹn ý nghĩa!
Chưa bao giờ trong từng ấy thời gian cùng làm việc tôi thấy anh cáu gắt ai hay phàn nàn một điều gì, trong anh có một sự bình thản, bao dung và thông cảm lớn lao dành cho các đồng nghiệp, các nghệ sĩ thế hệ đặc biệt là nghệ sĩ thế hệ trẻ.
NSND Hoàng Anh Tú và đạo diễn Vạn Nguyễn.
Với một bề dầy thành tích vượt xa niềm mơ ước của nhiều người trong âm nhạc khi chỉ một cây Đàn Bầu, anh đã công diễn tại hàng chục quốc gia, giới thiệu âm nhạc dân tộc, văn hoá Việt Nam trực tiếp, sống động tới nhiều nguyên thủ, chính khách, bạn bè quốc tế và nhận về rất nhiều giải thưởng vinh danh cao quý!
Trong hàng chục show diễn được làm việc cùng anh, chưa một lần tôi thấy anh đến muộn, chưa một lần anh phàn nàn về vị trí xuất hiện trong liveshow, ngay cả khi các nghệ sĩ khác đến trễ trong chương trình, anh sẵn sàng đổi thời gian, diễn tăng cường hỗ trợ không điều kiện.
Và một điều trân quý nhất trong tôi khi nói về anh, đó là tình yêu vô biên của anh dành cho cây đàn bầu, sự trân trọng của anh dành cho cây đàn dường như chỉ người từng chứng kiến mới cảm nhận được sâu sắc. Anh từng kể ngày nhỏ khi học đàn, anh đã ôm cây đàn theo mỗi đêm khi đi ngủ, anh coi cây đàn như người bạn, người thân, như máu thịt, như chính cuộc đời mình...
Và hôm nay, trong mỗi hành trình show diễn, thấy anh nâng niu, bao bọc, gìn giữ cây đàn mang theo, cẩn thận như người mẹ nâng giấc đứa con thơ của mình, tôi mới hiểu vì sao tiếng đàn bầu của NSND Hoàng Anh Tú lại xuất thần đến thế, đắm say và bản sắc đến thế, để người đã nghe, đã xem anh chạm vào cây đàn bầu khi rung lên những nốt nhạc thấy như chính tâm hồn anh rung lên những nhịp sóng cảm xúc dâng tràn.
Từng nốt ngân trong lay động tới những góc sâu thẳm nhất của tâm khảm người Việt được anh nâng niu chau chuốt bằng chính hơi thở tâm hồn mình, từng nhịp nhấn níu bầu nhạc như trút hết nỗi lòng để giai thanh ấy mở ra chân trời lồng lộng với mênh mông cánh cò dòng sông, mênh mông rặng tre bóng núi và mênh mông tiếng ầu ơ của mẹ của bà ngân dài theo ký ức... Tưởng như chính anh và cây đàn đã hoà làm một, tan chảy và hiện hữu trong cùng khoảng ngân rung lên của bầu nhạc cung tơ, thần tiên và thoát tục.
NSND Hoàng Anh Tú cùng đạo diễn Vạn Nguyễn và các nghệ sĩ trong Liveshow "Độc Huyền cầm ngân tiếng vàng trong sáng".
NSND đàn bầu Hoàng Anh Tú (bên trái) và NSND Thanh Ngoan trong 1 đêm diễn
Nói như cách nói của nhà văn Kim Dung, khi đạt đến lư hỏa thuần thanh, cảnh giới thượng thừa để thân kiếm hợp nhất, người ta không còn phân biệt được kiếm và người, hai thể hợp nhất bung toả sức mạnh vô song thì với anh cũng vậy.
Khi anh trình diễn trên bất cứ sân khấu nào, dù chỉ là một góc nhỏ của buổi giao lưu hay trên sân khấu lớn của nhà hát châu Âu, châu Úc... thì niềm say mê, tình yêu giai điệu dân tộc dân gian và tình yêu cây đàn đã khiến chính anh cùng tiếng đàn hoá thân vào nhau trong một thể thống nhất tuyệt đối, để dường như cây đàn rung lên giai điệu của tiếng lòng người nghệ sĩ và người nghệ sĩ tấu lên tâm sự của cây đàn.
Đó là điều làm nên một tiếng đàn Hoàng Anh Tú duy nhất, tựa như không phải anh lựa chọn cây đàn bầu mà từ trong duyên nghiệp, cây đàn bầu đã lặng lẽ chọn anh để được ngân lên tiếng đàn huyền thoại.
Chúng tôi chia tay anh về nghỉ chế độ trong một xúc cảm thật khó nói thành lời. Xen lẫn sự kính trọng, yêu mến nể vì là cảm xúc tiếc nuối ngày tháng cũ làm việc cùng anh, ngày ngày thấy anh đến cơ quan tập chương trình trên chiếc xe máy cũ.
Riêng tôi, tôi vẫn mong muốn sẽ còn làm được thật nhiều chương trình âm nhạc dân tộc dân gian truyền thống hơn nữa, để được sống với mạch nguồn dân tộc và được mời anh lại tấu lên những khúc nhạc lòng tâm sự của trăm năm, của ngàn năm tâm hồn người Việt từ tiếng đàn bầu của anh - người nghệ sĩ tuyệt vời vô cùng đáng kính - NSND đàn bầu Hoàng Anh Tú - Giọt đàn bầu đất Việt".
Khánh Linh
