Bức ảnh của Kirby được mệnh danh là một bức ảnh đã làm thay đổi nhận thức về căn bệnh AIDS.
HIV/AIDS đã từng được coi là một căn bệnh thế kỉ và không có thuốc chữa. Trong nhiều năm, nó đã cướp đi sinh mạng của rất nhiều người và thậm chí còn reo rắc nguồn bệnh cho những thế hệ sau. Ngày nay, dù các nhà khoa học đã tìm ra được cách để kìm hãm sự phát triển của virut trong người bệnh nhưng vẫn chưa hoàn toàn loại bỏ được nó. Tuy nhiên, đây cũng là một trong những tiến bộ vượt bậc của nền y học và HIV/AIDS ngày nay không còn được coi là một căn bệnh đáng sợ như trước nữa.
Vào tháng 11/1990, tạp chí LIFE đã đăng tải một bức ảnh về một chàng trai trẻ có tên là David Kirby. Bức ảnh đã miêu tả rõ ràng nhất những biểu hiện của người mắc AIDS – hội chứng suy giảm miễn dịch, ánh mắt của anh lơ đãng nhìn cuộc đời giống như anh đang đứng ở bên rìa của thế giới. Thân hình gầy guộc, mỏng manh, hầu như chỉ còn da bọc xương khiến anh trở nên tiều tụy và héo mòn. Xung quanh anh được bao quanh bởi những thành viên trong gia đình, mọi người đều đang đau khổ chứng kiến khoảnh khắc cuối cùng của anh.
Sau này, bức ảnh của Kirby được mệnh danh là một bức ảnh đã làm thay đổi bộ mặt của căn bệnh AIDS. Nó cho thấy nạn nhân mắc phải bệnh AIDS cũng là một con người và cũng có gia đình. Tấm hình này cũng nâng cao giá trị gia đình và đem đến cho nhân loại một cái nhìn khác về người bệnh.
Được biết, David Kirby sinh ra và lớn lên tại một thị trấn nhỏ ở Ohio. Anh là một người đồng tính và vào những năm 1980, khi anh đang sống ở California thì bất ngờ phát hiện ra mình đã nhiễm virut HIV. Vào thời điểm đó, anh bị người thân trong gia đình và bạn bè xa lánh bởi anh mang trong người căn bệnh thế kỉ, căn bệnh khiến nhiều người sợ hãi. Và vào những năm cuối đời, anh đã cố gắng liên hệ với cha mẹ để hỏi liệu anh có được trở về nhà không. Nguyện vọng cuối cùng của anh là được nhìn thấy người thân trong gia đình vào khoảnh khắc cuối cùng của cuộc đời. May mắn thay, gia đình của Kirby đã chào đón anh trở lại.
Nhiếp ảnh gia Therese Frare nhớ lại: "Vào ngày David qua đời, tôi đến thăm Peta (một trong những người chăm sóc David trong Nhà Pater Noster). Khi mẹ của David ra khỏi phòng bệnh và nói với tôi rằng, gia đình anh muốn tôi chụp lại khoảnh khắc mọi người nói lời tạm biệt với David. Tôi đi vào và đứng lặng lẽ ở một góc phòng, hầu như không di chuyển. Tôi đứng quan sát và chụp ảnh lại khoảnh khắc đó. Sau đó tôi nhận thấy rằng có một điều gì đó thực sự đặc biệt và đáng kinh ngạc đang xảy ra ngay trước mắt tôi, ngay trong căn phòng đó.
Trước đó, tôi đã hỏi David rằng anh có phiền không khi tôi chụp ảnh. Và anh ấy nói, "Điều này hoàn toàn ổn, miễn là nó không vì lợi ích cá nhân". Cho đến hôm nay, tôi không nhận bất kì khoản tiền nào từ bức ảnh này. Nhưng David đã trở thành một nhà hoạt động, và anh muốn cho mọi người nhận thấy mức độ tàn phá của AIDS đối với các gia đình và cộng đồng xã hội".
Khi bức ảnh lần đầu tiên xuất hiện trên tạp chí LIFE, mức độ ảnh hưởng của nó đã khiến cho công chúng nhận ra rằng căn bệnh AIDS đã giết chết rất nhiều người. Vào thời điểm đó, AIDS vẫn được cho là một căn bệnh của những người đồng tính nam và phần lớn dân chúng không hiểu biết gì nhiều về nó. Hình ảnh này đã giúp mọi người nhận ra được sự tàn phá kinh khủng của căn bệnh và hệ lụy là những nỗi đau của các gia đình.
Chú thích ban đầu trên tạp chí LIFE cho bức ảnh là: "Sau cuộc đấu tranh kéo dài suốt 3 năm chống lại căn bệnh AIDS và sự kì thị của xã hội, David Kirby đã không thể tiếp tục chiến đấu nữa. Khi cha, chị gái và cháu gái đứng cạnh anh, David đã thì thầm rằng: Tôi đã sẵn sàng. Tôi sẽ trút hơi thở mệt nhọc cuối cùng, rồi chịu thua cuộc đời này".
David Kirby qua đời vào tháng 4/1990 khi mới chỉ 32 tuổi. Theo một số ước tính, có tới 1 tỷ người trên thế giới đã tiếp cận với bức hình này và khi nó được sao chép lại trên hàng trăm tờ báo, tạp chí, câu chuyện truyền hình, bức ảnh đã gây được sức hút mạnh mẽ của cộng đồng và nhận về rất nhiều tranh cãi.
Sự bùng phát của HIV/AIDS ở Hoa Kỳ phần lớn là do cách chính phủ xử lý nó và cuộc Cách mạng tình dục diễn ra từ những năm 1960 đến những năm 1980. Cuộc cách mạng tình dục là sự phá vỡ trong những năm 1960-1980 từ truyền thống của các mối quan hệ dị tính một vợ một chồng. Đây là một phong trào rất lớn và phát triển nhanh chóng, đặc biệt là ở những người trẻ tuổi. Trong thời gian này, những người trẻ tuổi đã quan hệ tình dục với rất nhiều người mà không quan tâm nhiều đến hậu quả ngoài việc mang thai.
Quan niệm về việc mang thai là một nhược điểm duy nhất đối với chuyện tình dục, đã tạo cơ sở cho HIV lây lan trong cộng đồng đồng tính nam, vì không cần sử dụng bao cao su. Khi AIDS bắt đầu được biết đến vào đầu những năm 80, nó thực sự được đặt tên là Bệnh suy giảm miễn dịch liên quan đến đồng tính (GRID) và nó chủ yếu ảnh hưởng đến cộng đồng đồng tính nam. Điều này cũng khiến dư luận cho rằng bệnh này chỉ xuất hiện ở những người đồng tính nam mà chủ quan trong việc phòng tránh và ngăn ngừa. Căn bệnh này sau đó trở thành một nỗi ám ảnh nặng nề khiến nhiều chính trị gia cảm thấy mệt mỏi vì chi quá nhiều tiền cho việc điều trị hoặc ngăn chặn bệnh tật.
Khánh Chi (tổng hợp)
