Sáng qua ngày 10/11, trong không khí mùa thu Hà Nội, tại Nhà hát Ca múa nhạc Thăng Long, khán giả Thủ đô đã được thưởng thức Chương trình nghệ thuật “Cao sơn Đại Vương” mang đậm chất văn hoá lịch sử. Sân khấu dân gian và dân gian đương đại thêm một dấu ấn, đạo diễn Vạn Nguyễn và các đồng nghiệp đã một lần nữa tôn vinh dòng âm nhạc di sản với đề tài về một trong Tứ Trấn Thăng Long.
Vở diễn “Cao sơn Đại Vương” là tác phẩm nối tiếp mạch nguồn về văn hoá truyền thống của Hà Nội cổ với những giá trị điển hình mang tính bản sắc. Từ các truyền thuyết cổ xưa cho tới các nghi lễ được chắt lọc qua ngàn năm lịch sử, hội tụ cùng đó là những nghệ thuật trình diễn dân gian và dân gian đương đại vô cùng độc đáo, là hồn cốt dân tộc, là niềm tự hào của người Kinh kỳ Kẻ chợ.
Trong sự nghiệp xây dựng và phát triển Thủ đô, có thể nói văn hoá truyền thống đóng một vai trò lớn, là nguồn sức mạnh nội sinh, nền tảng của sự phát triển bền vững. Khai thác và phát huy các thành tố văn hoá nghệ thuật từ góc nhìn di sản để hướng tới hội nhập là con đường tất yếu mà nhiều quốc gia đã lựa chọn.
Việt Nam - Hà Nội với những giá trị văn hoá đặc sắc, đa dạng phong phú ở nhiều thể loại, nhiều loại hình nghệ thuật, nhận thức được điều đó, với thế mạnh của mình trong dàn dựng và biểu diễn nghệ thuật dân gian và dân gian đương đại trong suốt hơn 60 năm hình thành phát triển, Nhà hát Ca múa nhạc Thăng Long và đạo diễn Vạn Nguyễn (Huy Quang) đã xây dựng kịch bản chương trình nghệ thuật với các tác phẩm mang tính truyền thống, kết hợp với kỹ năng dàn dựng tổng hòa giữa ca, múa, nhạc, dẫn chuyện, ánh sáng và kỹ thuật sân khấu,... một lần nữa tiếp tục khẳng định bản sắc độc đáo của văn hóa Thăng Long - Hà Nội.
Chương trình được chia làm 3 chương mang các nội dung khúc triết mạch lạc ca ngợi công đức của ngài đối với Đại Việt nói chung và với Thăng Long, từ sự tích phù trợ vua Lê Tương Dực, tới huyền tích uy vũ của ngài giúp dân trị thuỷ chiến thắng bão lụt, trở thành vị thánh đặc biệt linh ứng được thờ ở rất nhiều nơi khắp vùng đồng bằng Bắc Bộ, và đền thờ chính ngài được vua Lê Tương Dực cho xây chính là Nam Trấn Đình Kim Liên trong Tứ Trấn Thăng Long.
Giám đốc âm nhạc NSUT Thành Nam chia sẻ: "Từ ca khúc “Uy linh Cao tổ” biểu diễn cuộn dâng tinh thần khởi nghĩa, tiếng hô vang, tiếng luyện binh luyện võ, tiếng vó ngựa xuất quân, tiếng trống chiêng khí thế rợp trời, ngay sau đó lại là sự nhẹ nhàng, u linh, thần bí rồi nối tiếp là nước lũ phong ba sần sập... rất nhiều cung bậc cảm xúc được thể hiện trên sân khấu của tác phẩm “Cao Sơn Đại Vương” cuốn hút người xem lần lượt qua từng lớp diễn".
Ở phần kết, khán giả được đắm mình vào hòa tấu “Khúc khải hoàn” do Tập thể nghệ sĩ Nhà hát ca múa nhạc Thăng Long biểu diễn, khúc tấu đầy hào khí, mạnh mẽ thể hiện niềm tự hào tự tôn dân tộc của người Tràng An. Âm nhạc rộn rã của trống hội, hình ảnh rồng vàng ẩn hiện trong mây, di tích cổ kính trầm mặc, đêm hội hoa đăng rực rỡ tưng bừng đã để lại trong lòng khán giả khí thế náo nhiệt rộn ràng, niềm vui ngập tràn trong tâm thức và lòng thành kính với tiên hiền, sự trân trọng với văn hoá lịch sử, trân trọng các giá trị di sản của Thăng Long Hà Nội.
Đây là tác phẩm thứ 2 Vạn Nguyễn viết và dựng về Tứ Trấn Thăng Long, năm 2023 là “Thành Hoàng Quốc Đô” ngợi ca công đức của Thần Bạch Mã được thờ tại Trấn Đông Đền Bạch Mã cũng theo phong cách dân gian và dân gian đương đại.
Vở diễn có sự hội tụ của rất nhiều cây đại thụ và các nghệ sĩ tài năng của nghệ thuật truyền thống: Từ giọng ngâm vượt thời gian của NSND Thanh Hoài, tiếng kèn Suona sục sôi khí thế của NSND Ngọc Khánh, cùng các nghệ sĩ như NSUT Lê Minh, NSƯT Hải Nam, NS Xuân Hoà, NS Phương Nhung, NS Hoàng Hải, NS Quỳnh Hương, NS Quang Việt, các biên đạo Hải Hà, Thanh Hương, Cao Tùng, Xuân Vượng cùng tập thể nghệ sĩ múa của Nhà hát Ca múa nhạc Thăng Long.
Tác phẩm đồng thời có sự tham gia viết nhạc của nhiều nhạc sĩ nổi tiếng như NSND Huỳnh Tú, NSND Đức Liên, NSƯT Trọng Thuỷ và nhiều nghệ sĩ, vai trò Giám đốc đâm nhạc của NSƯT Thành Nam, chỉ huy dàn nhạc NSƯT Ngọc Anh, cùng các ca sĩ Trọng Hùng, ca sĩ Hoàng Thái Phương. Chỉ đạo nghệ thuật bởi NSND Huỳnh Tấn Minh.
Buổi biểu diễn đặc sắc vinh danh các di sản văn hoá của Thăng Long - Hà Nội một cách sáng tạo, hấp dẫn thông qua vở diễn đặc sắc “Cao Sơn Đại Vương” đã tiếp tục ghi dấu ấn đậm nét trong lòng công chúng, một điểm nhấn quan trọng trong bức tranh văn hoá nghệ thuật Thủ đô năm 2024.
Linh An
