Thương hiệu sách trẻ của Nhà xuất bản Kim Đồng vừa ra mắt ấn phẩm mới nhằm mang đến những thông tin khoa học và nhận thức hữu ích về các vấn đề sức khỏe tâm thần cho người trẻ, với tên gọi "Cẩn trọng cái đầu".
"Cẩn trọng cái đầu" (Tựa gốc: Mind your head) là cuốn sách bán chạy của nữ tác giả Juno Dawson và Tiến sĩ tâm lí học lâm sàng người Anh Olivia Hewitt. Sách được chuyển ngữ bởi các thành viên sáng lập trang thông tin Beautiful Mind Vietnam – Dự án phi lợi nhuận ra đời từ năm 2015 với mục tiêu chia sẻ các kiến thức về tâm lí học lâm sàng, sức khỏe tâm lí, các rối loạn về tâm thần cũng như các phương pháp điều trị cho cộng đồng.
Lo lắng, tức giận, mệt mỏi hay xúc động… là những tín hiệu "cảnh báo" cho thấy sức khỏe tinh thần của bạn đang gặp trục trặc, tiềm ẩn nguy cơ dẫn đến các chứng rối loạn tâm lí phức tạp khác. Tuy nhiên, dường như chính chúng ta lại "bỏ quên", có đánh giá không đúng hoặc e ngại khi nói đến chủ đề này.
"Hằng năm mỗi người trong số chúng ta đều trải nghiệm vài vấn đề sức khỏe tâm thần nào đó. Trong mười hai tháng vừa qua, người nào trong chúng ta có thể nói rằng mình chưa từng bị stress, buồn, lo âu, giận dữ, mệt mỏi hay xúc động? Tôi xin lỗi, nhưng nếu bạn nói là không, thì tôi nghĩ rằng bạn đang nói xạo."
"Cẩn trọng cái đầu" đã chỉ ra những quan niệm lầm lạc hoặc nhận thức chưa đầy đủ của cộng đồng về các vấn đề sức khỏe tâm lí, như: đánh đồng "rối loạn tâm lí" với tự tử hoặc giết người hàng loạt; kì thị hoặc đổ lỗi cho những người đang mắc phải các chứng bệnh tâm lí; chủ quan, coi thường các biểu hiện căng thẳng tâm lí của bản thân; sử dụng đồ uống có cồn, chất kích thích để đối phó tạm thời với các triệu chứng tâm lí bất ổn…
Như một cuốn cẩm nang gần gũi và đầy tinh thần chia sẻ, cuốn sách này sẽ cùng người đọc bước vào hành trình thay đổi những hiểu biết còn mơ hồ về các chủ đề lớn trong khoa học sức khỏe tâm thần, đó là: Áp lực, lo âu, chứng trầm cảm, mặc cảm ngoại hình, các dạng rối loạn nhân cách, tự hại, các chứng nghiện…
Bắt đầu từ việc hiểu về các hóa chất trong não bộ và hoạt động của chúng, người đọc có thể hình dung được phần nào những tác động của bộ não tới các chứng bệnh tâm lí, cũng như cách để thay đổi những ảnh hưởng ấy dựa trên việc xây dựng một lối sống lành mạnh, với chế độ ăn, sử dụng thuốc men và tập thể dục khoa học. Lấy ví dụ: Hội chứng ruột kích thích (IBS) được xếp vào dạng "rối loạn tâm-thể", là khi những rối loạn thể chất xảy ra do có sự tác động của các yếu tố tâm lí. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng các triệu chứng của Trầm cảm có nguyên nhân do nồng độ serotonin trong não quá thấp" – có thể là những thông tin mà không phải ai cũng biết.
Không chỉ đưa ra những lí giải về mặt khoa học, sách còn phân tích những trường hợp, nhân vật cụ thể, có thật với những trải nghiệm rối loạn tâm lí điển hình. Từ đó cung cấp nhiều thông tin hữu ích về các vấn đề tâm lí trong xã hội hiện đại: Bắt nạt, Hội chứng ám ảnh, các cấp độ Trầm cảm, các chứng biếng ăn tâm thần, rối loạn Bản dạng giới…
Cuốn sách là nguồn hỗ trợ thông tin đáng tin cậy dành cho bất cứ ai đang gặp khó khăn với vấn đề sức khỏe tâm lí của bản thân, những bạn trẻ và cả các bậc phụ huynh đang lo lắng tìm phương pháp giúp con em mình vượt qua các vấn đề tâm lí trên ngưỡng cửa trưởng thành.
Theo Juno Dawson và Tiến sĩ Olivia Hewitt, những can thiệp kịp thời và đúng đắn có thể giúp người đang gặp phải các rối loạn tâm lí nhanh chóng vượt qua khó khăn. Việc phổ biến những kiến thức cơ bản về sức khỏe tâm thần tới cộng đồng chắc chắn sẽ giúp rút ngắn hơn nữa quá trình này.
"Tất cả chúng ta đều có khả năng bị kẹt trong tình trạng này, nhưng chúng ta cũng hoàn toàn có khả năng để thoát ra". Bệnh tâm lí là một lĩnh vực phức tạp, và mỗi người lại có những trải nghiệm cá nhân không giống nhau, lời khuyên của các tác giả "Cẩn trọng cái đầu" là người đọc không nên tự chẩn đoán để chữa trị cho mình mà hãy tìm kiếm những nguồn hỗ trợ đáng tin cậy. Tuy nhiên, người giữ vai trò chính trong "cuộc chiến" với các vấn đề về tâm lí vẫn là bản thân mỗi người. Cuốn sách cung cấp nhiều mục thông tin hữu ích về các phương pháp chữa lành và những nguồn hỗ trợ (chuyên và không chuyên) để người đọc có thể tìm đến nếu đang gặp khó khăn với vấn đề sức khỏe tâm lí của bản thân.
Linh An
