Chi phí cung cấp vắc-xin Covid-19 cho một nửa dân số nghèo nhất thế giới thấp hơn lợi nhuận trong bốn tháng của các hãng dược lớn - Oxfam.
Tổ chức Oxfam hôm nay cho biết, chi phí vắc xin cho một nửa dân số nghèo nhất thế giới – 3,7 tỷ người – để ngừa virus corona có thể ít hơn lợi nhuận của 10 hãng dược lớn nhất trong vòng 4 tháng.
Trước thềm Kỳ họp Đại Hội đồng Y tế Thế giới tuần tới, Oxfam hối thúc các Chính phủ và hãng dược đảm bảo vắc-xin, bộ xét nghiệm và điều trị sẽ không được bảo hộ độc quyền sáng chế và được cung cấp công bằng đến tất cả các quốc gia và người dân. Kỳ họp trực tuyến sẽ diễn ra vào 18/5, với sự tham dự của đại diện Bộ Y tế từ 194 nước.
Quỹ Gates ước tính chi phí mua sắm và chuyển giao vắc xin an toàn và hiệu quả cho những người nghèo nhất thế giới vào khoảng 25 tỷ đô la Mỹ. Năm ngoái, mười hãng dược lớn nhất có lợi nhuận là 89 tỷ đô la – trung bình gần 30 tỷ đô la chỉ trong bốn tháng.
Oxfam cảnh báo rằng các nước giàu và các hãng dược lớn – vì lợi ích riêng của mình – có thể khiến nhóm người dân yếu thế không thể hoặc chậm được tiếp cận vắc-xin Covid, đặc biệt là ở các nước đang phát triển.
Một khi vắc-xin và thuốc điều trị được sản xuất, sẽ xảy ra nguy cơ cao là các nước giàu có và hùng mạnh sẽ thắng thầu và các nước nghèo sẽ phải đợi, như họ đã làm trong cuộc cạnh tranh các thiết bị y tế thiết yếu khác như đồ bảo hộ và máy thở ô-xy.
Oxfam đề xuất một kế hoạch toàn cầu gồm bốn điểm chính, trong đó kêu gọi:
- Bắt buộc chia sẻ toàn bộ mọi tri thức, dữ liệu và sở hữu trí tuệ về Covid-19, và cam kết các khoản đầu tư công cho hoạt động nghiên cứu thuốc điều trị hoặc vắc-xin Covid sẽ bao gồm điều kiện không cấp bằng sáng chế độc quyền và tất cả mọi người đều có thể tiếp cận.
- Cam kết tăng cường khả năng sản xuất và phân phối vắc-xin bổ sung trên phạm vi toàn cầu với sự tài trợ từ các nước giàu. Điều này bao gồm việc xây dựng các nhà máy tại các quốc gia sẵn sàng chia sẻ và đầu tư ngay từ bây giờ để bổ sung hàng triệu nhân viên y tế tham gia phòng chống, chữa trị và chăm sóc các bệnh nhân trong hiện tại và tương lai.
- Thống nhất một kế hoạch phân phối công bằng trên toàn cầu. Đảm bảo vắc-xin với mức giá thấp có lợi cho các nước nghèo và được phân phối dựa trên nhu cầu mà không phụ thuộc vào khả năng chi trả. Vắc-xin, thuốc điều trị và bộ xét nghiệm cần được sản xuất và chuyển giao tới chính phủ tất cả các nước, lý tưởng với giá không quá 2 đô la một liều vắc-xin. Tại các điểm điều trị, tất cả mọi người có nhu cầu đều có thể tiếp cận miễn phí.
- Cam kết cải tổ hệ thống nghiên cứu và phát triển thuốc điều trị mới. Hệ thống hiện nay đặt lợi nhuận của các hãng dược phẩm lên trên sức khỏe người dân bởi rất nhiều loại thuốc lợi nhuận thấp không bao giờ được sản xuất, trong khi nhiều loại thuốc điều trị khác có giá vượt quá khả năng chi trả của những nước nghèo.
Linh An
