Nhiều chuyên gia giáo dục hiện nay ủng hộ việc khen ngợi trẻ em và khuyến khích chúng tiến bộ bằng lời khen ngợi. Thật vậy, đây là một cách tốt, nhưng một số lời khen ngợi lại \"không mấy tốt\" cho trẻ em.
1. Em bé rất thông minh
Khen trẻ là thông minh là điều mà nhiều giáo viên và phụ huynh muốn nói, và dù trẻ làm việc tốt hay trẻ không làm việc chăm chỉ, chúng ta sẽ khen trẻ theo cách này. Nhiều bậc cha mẹ cảm thấy rằng họ khen ngợi con mình thông minh, đó là một lời khẳng định tích cực cho con cái họ, nhưng thực tế câu này không nên sử dụng để ca ngợi trẻ.
Hậu quả:
(1) Từ chối những nỗ lực của trẻ. Bởi vì nếu bạn khen ngợi con bạn thông minh, bạn sẽ bỏ qua những nỗ lực của con bạn ở một mức độ nhất định. Ví dụ, nếu một đứa trẻ hoàn thành hai bộ truyện trong cả ngày và tỏ ra thích thú, và bạn nói với con là rất thông minh. Liệu có cảm thấy như bỏ qua những nỗ lực của con không? Không chỉ đứa trẻ sẽ không cảm thấy hạnh phúc vào lúc này, mà nó cũng sẽ cảm thấy một chút chán nản.
(2) Trẻ không dám làm việc chăm chỉ. Và để ca ngợi trẻ em thông minh thực sự là một gợi ý cho trẻ em. Thay vào đó, một số trẻ sợ rằng vì chúng làm việc chăm chỉ để có được kết quả chứ không phải do thông minh. Đây là lý do tại sao nhiều học sinh tiểu học và học sinh trung học cơ sở học một cách bí mật ở nhà, nhưng khi đến trường, họ lại nói với các học sinh khác rằng họ đã không hề học hành chăm chỉ.
Vì vậy, nếu vẫn sử dụng loại lời khen này mà bỏ qua những nỗ lực của trẻ và sẽ làm cho trẻ không làm việc chăm chỉ?
(3) Cũng có một tình huống mà bạn muốn sử dụng dành trẻ em. Câu này khuyến khích trẻ làm tốt hơn, nhưng trẻ cảm thấy rằng chúng đã được khen ngợi, vì vậy người ta nói rằng không có tác dụng khuyến khích nào cả.
Nhiều bậc cha mẹ thích nói điều này với con cái của họ khi con họ có được một chiến thắng nhỏ. Cụ thể, trẻ thường có thành tích kém hoặc một mặt nào đó không tốt và cuối cùng đã có một chút thành tích. "Lời khen" của cha mẹ có thể làm đứa trẻ ‘mất hứng’ ngay lập tức.
Hậu quả:
(1) Để trẻ mất. Những đứa trẻ được nghe câu này, phản ứng đầu tiên có phải là tôi kém hơn những người khác không? Tôi có tệ không? Bởi vì câu này dường như là lời khẳng định của trẻ, nhưng thực tế lại thêm quá nhiều ý nghĩa tiêu cực. Khi bạn nói điều này, bạn không nói rằng đứa trẻ đang làm việc chăm chỉ, mà là đứa trẻ rất thiếu đột phá, sáng tạo.
(2) Ngăn trẻ tiến lên. Bản thân câu này có các thành phần tiêu cực mà đứa trẻ có thể làm tốt hơn và tốt hơn nữa, vì vậy khi đứa trẻ nghe câu này, chúng có thể cảm thấy rằng chúng đã tốt, do đó chúng sẽ không còn số sức để phấn đấu hơn nữa, bởi hiện trạng đã "Tốt", không cần suy nghĩ làm thế nào để làm tốt hơn.
Có lẽ bạn cảm thấy một đứa trẻ như vậy là quá nhạy cảm? Nhưng thường trẻ sẽ rất nhạy cảm, và ngay cả khi nó cảm thấy không thoải mái, nhiều đứa trẻ sẽ giữ vấn đề này trong lòng chúng.
3. Thôi nào, lần sau sẽ tốt hơn
Câu này tin rằng nhiều cha mẹ đã nói, đặc biệt là khi đứa trẻ không nhận được ‘thành tích’ đầu tiên. Cha mẹ có thể không cảm thấy gì, và cũng không gây áp lực cho con, mà chỉ nghĩ đó là sự khích lệ, nhưng thực tế khi đứa trẻ nghe câu này, áp lực đã rất lớn.
Hậu quả:
(1) Mang lại áp lực lớn cho trẻ em. Bất kể khía cạnh nào của sự tiến bộ, đứa trẻ đều sẽ tưởng tượng áp lực nhiều hơn. Vì vậy, nếu trẻ đã tiến bộ, cha mẹ chỉ cần khen ngợi. Cái gọi là khuyến khích này sẽ chỉ mang lại cho trẻ thêm áp lực.
(2) Và một số trẻ nhạy cảm hơn sẽ nghĩ và đặt ra nhiều câu hỏi hơn, lần này tôi không đủ tốt sao? Sau đó, nếu lần sau không có tiến triển, mẹ tôi có tức giận không? Có phải là nếu tôi không tiến bộ vào lần tới, thì mọi nỗ lực của tôi sẽ vô ích?
Nếu đứa trẻ thực sự làm tốt, xin vui lòng cho một thái độ tích cực với thành tích của mình lần này, thay vì để trẻ phải suy nghĩ về lần áp lực tiếp theo.
Những lời khen nào là tốt?
1. Khen ngợi chính xác
Nhiều lần, khen ngợi trẻ từ những điều nhỏ, và nói một cách tình cờ, điều đó sẽ rất tuyệt. Bằng cách này, trẻ có thể nghe được trong ngôn ngữ của cha mẹ, vì vậy hãy nói thật chính xác mỗi khi khen ngợi con.
Ví dụ: Trời đất ơi, lần này bài tập về nhà con làm thật sự rất tốt. Con quét sàn thật sạch. Chỉ bằng cách này, sự nhiệt tình của đứa trẻ mới có thể được khơi dậy, đồng thời cho đứa trẻ một gợi ý rằng điều này tôi đã làm cho mẹ tôi rất hạnh phúc.
2. Nói lên cảm xúc của bạn
Nó không chỉ là về việc khen ngợi những gì con bạn làm. Trên thực tế, khi đứa trẻ muốn nhận lời khen ngợi từ bố mẹ, một phần của nó cũng là để làm hài lòng bố mẹ. Vì vậy, nếu bố mẹ nói với con bằng cảm xúc của mình, trẻ sẽ rất vui như: mẹ thực sự hạnh phúc, con tôi thực sự đã lớn.
Và với lời khen ngợi này cùng một nụ cười hạnh phúc, đứa trẻ chắc chắn sẽ làm tốt hơn vào lần tới.
3. Trao cho trẻ những phần thưởng đáng kể
Trẻ em làm việc chăm chỉ hơn, không chỉ để được khen ngợi bằng lời nói, mà đôi khi còn cho chúng một số phần thưởng đáng kể để cho chúng biết rằng chúng thực sự tuyệt vời.
Những phần thưởng này có thể không lớn lắm, nhưng sẽ tạo sự nhiệt tình của trẻ ở một mức độ nhất định, và chúng ta có thể tặng quà cho trẻ, nhưng đừng cho trẻ một phần thưởng bằng tiền, hãy cho trẻ biết rằng đây là một sự khích lệ cho trẻ chứa không phải trả "lương".
4. Khen ngợi trước mặt người khác
Trên thực tế, trẻ em thích được coi trọng bản thân hơn trước mặt người khác, vì vậy nếu cha mẹ khen ngợi con mình trước mặt người khác, ấn tượng trong trái tim trẻ em sẽ in đậm hơn. Và nếu bên kia phản hồi tích cực, chắc chắn sẽ khiến đứa trẻ sung sướng như muốn bay lên bầu trời một cách hạnh phúc.
Tuy nhiên, có nhiều cha mẹ có vẻ "khiêm tốn" trước mặt người khác nên tránh khen ngợi con, nhưng bạn không biết rằng sự khiêm tốn của bạn thường khiến trẻ không thể phân biệt được với thực tế. Những đứa trẻ nghĩ rằng nếu bạn chối bỏ chính mình trước mặt người khác, bạn thực sự chối bỏ nó và nó cảm thấy trở nên rất lạc lõng.
Khánh Chi (tổng hợp)